Κυριακή 13 Απριλίου 2014

Ένδοξον Μεσολόγγι… (γ΄μέρος)

«Έστησε ο Έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη
Κι η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκιά της ώρα,
Και μες στη σκιά που φούντωσε και κλει δροσιές και μόσχους
Ανάκουστος κιλαϊδισμός και λιποθυμισμένος.
Νερά καθάρια και γλυκά, νερά χαριτωμένα,
Χύνονται μες την άβυσσο τη μοσχοβολισμένη,
Και παίρνουνε το μόσχο της, κι αφήνουν τη δροσιά τους…
… Έρμα είναι τα μάτια που καλείς, χρυσέ ζωής αέρα».

Ο «Πειρασμός» του Διονύσιου Σολωμού, που αποτελεί το πιο λυρικό ποίημα των «Ελεύθερων Πολιορκημένων», συγκλονίζει με την αντίθεση ανάμεσα στην ανεξάντλητη ζωή της φύσης και στην εξαντλητική προσπάθεια των πολιορκημένων του Μεσολογγίου να παραμείνουν ζωντανοί! Μία από τις κορυφαίες θυσίες του Ελληνισμού για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη, δεν ήταν δυνατό να μην εμπνεύσει και τον εθνικό μας ποιητή, ο οποίος επί πολλά χρόνια δούλευε  επίμονα τη θετική πράξη του Μεσολογγίτη αγωνιστή…

Η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου γίνεται τρία χρόνια μετά την αποτυχημένη απόπειρα του Κιουταχή και του Ομέρ Βρυώνη να καταλάβουν την πόλη. Και πάλι ο Κιουταχής, νικητής της μάχης του Πέτα, τέθηκε επικεφαλής 20,000 ανδρών από τα Τρίκαλα και έφτασε στο Μεσολόγγι στις 15 Απριλίου 1825. Επιπροσθέτως ο σουλτάνος των Οθωμανών συμφώνησε με τον Μεχμέτ Αλύ της Αιγύπτου, ο οποίος έστειλε τον θετό του γιο Ιμπραήμ (είχε γεννηθεί στην Καβάλα) με πολυάριθμο Αιγυπτιακό στρατό για να καταπνίξουν την επανάσταση στην Πελοπόννησο και στο Μεσολόγγι.

Η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου χωρίζεται σε δύο φάσεις: α) 15 Απριλίου – 12 Δεκεμβρίου 1825 και β) 25 Δεκεμβρίου – 11 Απριλίου (Κυριακή των Βαϊων) 1826. Μετά την πρώτη πολιορκία της πόλης είχαν φροντίσει ο Αλ. Μαυροκορδάτος, ο λόρδος Βύρων και ο μηχανικός Μ. Κοκκίνης να οχυρώσουν καλύτερα το φρούριο. Η νησίδα Βασιλάδι μεταξύ της λιμνοθάλασσας και της θάλασσας έγινε ένα είδος προκεχωρημένου οχυρού. Εκεί τοποθετήθηκαν έξι πυροβόλα και συγκεντρώθηκαν 2,000 γυναικόπαιδα για να μην επιβαρύνουν τη φρουρά της πόλης. Στο Μεσολόγγι παρέμεναν 12,000 άνδρες, από τους οποίους οι 4000 ήταν οι πιο τρανοί αγωνιστές της Ηπείρου, της Αιτωλίας και της Ακαρνανίας. Επίσης έμειναν άλλοι 1,000 ικανοί να φέρουν όπλα. Ο από θαλάσσης αποκλεισμός διασπάστηκε επανειλημμένως από το στόλο του Αντρέα Μιαούλη, ο οποίος ενίσχυε με τρόφιμα και πολεμοφόδια τους πολιορκημένους. Στις 24 Ιουλίου 1,000 Ρουμελιώτες υπό τον Γ. Καραϊσκάκη ανάγκασαν τον Κιουταχή να αποσύρει τις δυνάμεις του στις υπώρειες του όρους Ζυγός… Επί ένα χρόνο οι 12,000 ψυχές του Μεσολογγίου αντιστάθηκαν καρτερικά.

Η κατάσταση ανατράπηκε δυσμενώς με την άφιξη του Ιμπραήμ Πασά. Πρόκειται για τη δεύτερη φάση της πολιορκίας… Οι δυνάμεις του Ιμπραήμ αριθμούσαν 25,000 Τούρκους, Τουρκαλβανούς και Αιγυπτίους με σύγχρονο πυροβολικό που διοικούσαν Γάλλοι αξιωματικοί. Οι Έλληνες είχαν να αντιπαρατάξουν 4,000 μαχητές. Επιχειρώντας να καταλάβει το Μεσολόγγι ο Ιμπραήμ δεν τα κατάφερε μόνος του και αναγκάστηκε να συμπράξει με τον Κιουταχή. Η ασφυκτική πολιορκία συνοδεύτηκε με ανηλεή κανονιοβολισμό και κατάληψη των νησίδων Βασιλάδι και Κλείσοβα. Δυστυχώς και ο Μιαούλης δεν κατόρθωσε να διασπάσει το ναυτικό αποκλεισμό με αποτέλεσμα η πείνα να καταστεί ο μεγαλύτερος εχθρός των πολιορκημένων. Όπως αναφέρει και ο Μάγερ στην εφημερίδα του «Ελληνικά Χρονικά» οι κάτοικοι έτρωγαν σιτάρι όχι αλεσμένο, γαϊδούρια, μουλάρια, γάτες, σκύλους, ποντικούς… Ο υποσιτισμός και οι αρρώστιες εξασθένιζαν τον πληθυσμό. Στους πολιορκημένους δεν έμενε άλλη λύση από την Έξοδο. 

Στις 10 προς 11 Απριλίου, Κυριακή των Βαϊων,  επιχείρησαν έξοδο με απαράμιλλο θάρρος. Το σχέδιο ήταν να ειδοποιηθούν οι Έλληνες της Δερβέκιστας για να κάνουν στους Τούρκους αντιπερισπασμό. Τη νύχτα της 10ης Απριλίου οι 3,000 πολεμιστές που είχαν απομείνει οργάνωσαν τις δυνάμεις τους σε τρία σώματα με αρχηγούς τον Νότη Μπότσαρη, τον Δημήτρη Μακρή και τον Κίτσο Τζαβέλα. Στο μέσο του τριγωνίου που σχημάτιζαν αυτές οι δυνάμεις  τοποθετήθηκαν τα γυναικόπαιδα… Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ανέλαβε να επιτεθεί από τις πλαγιές του Ζυγού όμως ο Ρουμελιώτης οπλαρχηγός δεν πραγματοποίησε την υπόσχεσή του γιατί ήταν κλινήρης! Ενώ όμως οι αγωνιστές περνούσαν τις τάφρους και τις πολιορκητικές γραμμές και σάρωναν τους τελευταίους αντιπάλους, άλλα τάγματα έσπρωξαν τα γυναικόπαιδα(!) πίσω στο Μεσολόγγι και τότε έγινε μια απίστευτη θυσία στην πόλη. Οι Έλληνες έβαζαν φωτιά στα εφόδια που τους είχαν απομείνει για να πάρουν στο θάνατο και Τούρκους και Άραβες και Αλβανούς. Έτσι έπεσε στη μεγάλη πυριτιδαποθήκη και ο ηρωικός μπουρλοτιέρης της Εξόδου Χρήστος Καψάλης…

Ο άνισος αγώνας έγινε συντριπτικός για τους Έλληνες, που μέσα στη σύγχυση και στην αμηχανία έτρεχαν χωρίς τάξη άλλοι προς τα εμπρός και άλλοι προς τα πίσω. Από τους 3,000 Έλληνες πολεμιστές που πήραν μέρος στη Έξοδο, οι 1,700 έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι. Οι απώλειες για τους Τουρκοαιγυπτίους εισβολείς ανήλθαν σε 5,000 άνδρες. Αποκεφαλίστηκαν 3,000 Έλληνες και τα γυναικόπαιδα που σώθηκαν αιχμαλωτίστηκαν και οδηγήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Κωνσταντινούπολης και της Αλεξάνδρειας (6,000 τον αριθμό). Την ολέθρια εκείνη νύχτα της Εξόδου και στη συνέχεια μέσα και έξω από την πόλη, πέθαναν ο επίσκοπος Ρωγών Ιωσήφ, ο διοικητής Ι. Παπαδιαμαντόπουλος, οι στρατιωτικοί Ν. Στουρνάρης,  Κ. Σαδήμας,  Αθ. Ραζής, ο μηχανικός Μιχαήλ Κοκκίνης που είχε φτιάξει οχυρωματικά έργα για την ενίσχυση της άμυνας, ο φιλέλληνας Μάγερ που εξέδιδε εν μέσω πυρών τα Ελληνικά Χρονικά. Οι πιο ονομαστοί από τους διασωθέντες ήταν ο Νότης Μπότσαρης και ο Μήτσος Κοντογιάννης, ρωμαλέοι γέροι που μπόρεσαν να αντέξουν σε τόσο μεγάλες δοκιμασίες, ο Δημήτρης Μακρής, ο Κίτσος Τζαβέλλας και ο Χρήστος Φωτομάρας.  ...Το πρωί της 10ης Απρίλίου η οθωμανική ημισέληνος κυμάτιζε στα χαλάσματα του Μεσολογγίου. 


Η συνειδητή θυσία και το εθελούσιο Ολοκαύτωμα των υπερασπιστών του Μεσολογγίου έγινε Φάρος του Γένους και παράδειγμα λευτεριάς για όλη την Ευρώπη. Κανένας υπερασπιστής του Μεσολογγίου δεν λύγισε, δεν έκανε πίσω. Το ένδοξον αλωνάκι υψώθηκε σε μια σφαίρα καθολικότερη και απέκτησε αξία συμβόλου οικουμενική και αιώνια!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου