Τρίτη 3 Ιουνίου 2014

Αγαμέμνων, μια ελληνική τραγωδία... τὰ δ᾽ ἄλλα σιγῶ· βοῦς ἐπὶ γλώσσῃ μέγας βέβηκεν·

Αγαμέμνων, η πρώτη τραγωδία από την τριλογία Ορέστεια του Αισχύλου.

"...κρόκου βαφὰς δ᾽ εἰς πέδον χέουσαἔβαλλ᾽ ἕκαστον θυτήρων ἀπ᾽ ὄμματος βέλει
φιλοίκτῳ, πρέπουσα τὼς
ἐν γραφαῖς, προσεννέπειν
θέλουσ᾽..."


 "...Κι ενώ έπεφτε στη γη ο κροκωτός χιτώνας της, σαΐτευε με ικετευτική ματιά καθέν᾽ απ᾽ τους θυσιαστάς της κι έμοιαζε σαν ζωγραφιά, που θέλει να μιλήσει..." 

Η Ιφιγένεια στην Αυλίδα θυσιάζεται με εντολή του ίδιου του πατέρα της για να φυσήξει ούριος άνεμος για τα πλοία των Ατρειδών και των συμμάχων τους, να εκστρατεύσουν στην Τροία. Τόσο μεγάλο ήταν το πάθος του πολέμου και της κατάκτησης νέων χωρών...

Δυο χρόνια πριν από τον θάνατό του ο Αισχύλος, το 458 π.Χ., κατέλαβε, ακόμη μια φορά, την πρώτη θέση στους δραματικούς αγώνες με τη μόνη σωζόμενη τριλογία, την Ορέστεια, που απαρτίζεται από τα θεματικώς συνεχόμενα έργα Ἀγαμέμνων, Χοηφόροι, Εὐμενίδες και αντλεί το θέμα της από τον μύθο των Ατρειδών. Στο επίκεντρο των δύο πρώτων έργων βρίσκεται ο φόνος, στον Αγαμέμνονα ο φόνος του ίδιου του Αγαμέμνονα, που γυρίζει νικητής από την Τροία, και της Κασσάνδρας από την Κλυταιμήστρα, στις Χοηφόρες ο φόνος της Κλυταιμήστρας και του Αίγισθου από τον Ορέστη. Στις Ευμενίδες η ακολουθία "φόνος - εκδίκηση με άλλο φόνο" αναιρείται με την ισόψηφη αθώωση του μητροκτόνου Ορέστη από τον Άρειο πάγο.


ΦΥΛΑΞ
θεοὺς μὲν αἰτῶ τῶνδ᾽ ἀπαλλαγὴν πόνων,
φρουρᾶς ἐτείας μῆκος, ἣν κοιμώμενος
στέγαις Ἀτρειδῶν ἄγκαθεν κυνὸς δίκην
ἄστρων κάτοιδα νυκτέρων ὁμήγυριν,
5 καὶ τοὺς φέροντας χεῖμα καὶ θέρος βροτοῖς
λαμπροὺς δυνάστας, ἐμπρέποντας αἰθέρι,
†ἀστέρας† ὅταν φθίνωσιν, ἀντολάς τε τῶν.
καὶ νῦν φυλάσσω λαμπάδος τὸ ξύμβολον,
αὐγὴν πυρὸς φέρουσαν ἐκ Τροίας φάτιν
 ἁλώσιμόν τε βάξιν· ὧδε γὰρ κρατεῖ
γυναικὸς ἀνδρόβουλον ἐλπίζον κέαρ.

...
 
τὰ δ᾽ ἄλλα σιγῶ· βοῦς ἐπὶ γλώσσῃ μέγας
βέβηκεν· οἶκος δ᾽ αὐτός, εἰ φθογγὴν λάβοι,
σαφέστατ᾽ ἂν λέξειεν· ὡς ἑκὼν ἐγὼ
μαθοῦσιν αὐδῶ κοὐ μαθοῦσι λήθομαι.

 
Παρακαλώ τους θεούς να με γλιτώσουν τον άμοιρο,
που τυραννιέμαι φυλάγοντας πλαγιασμένος
πάνω στις βίγλες των Ατρειδών, σαν το σκυλί,
χωρίς τόσα χρόνια ν᾽ ανασάνω, χωρίς να σκολάσω.
Τη νυχτερινή σύναξη των άστρων την έμαθα,
και τα στολίδια του αιθέρα, τους φωτερούς δυνάστες,
που μοιράζουν τη ζέστη και την παγωνιά στους θνητούς,
τους απόμαθα και στην ανατολή και στο βασίλεμά τους.
 ...


Όσο για τ᾽ άλλα τσιμουδιά. Μεγάλο βόδι μου πατάει τη γλώσσα.1
Αν το παλάτι είχε μιλιά
θα τα ᾽λεγε ολοκάθαρα. Μα εγώ θέλω και μιλώ σ᾽ όσους ξέρουν,
θέλω και ξεχνώ για όσους δεν ξέρουν.

Η τραγωδία Αγαμέμνων έχει πολιτικό περιεχόμενο και είναι συγκλονιστική η χρήση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας από τον ποιητή μας, τον Αισχύλο. 


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου